5 nguyên nhân thường gặp gây khô mắt

Khô mắt là gì?

Khô mắt xảy ra khi quý vị không tiết ra đủ nước mắt để giữ cho mắt được bôi trơn (khô mắt do thiếu nước mắt) hoặc khi nước mắt bốc hơi quá nhanh (khô mắt do bốc hơi).

Tình trạng này phổ biến nhất ở người cao tuổi và ảnh hưởng đến phụ nữ nhiều hơn là nam giới.

Các triệu chứng khô mắt bao gồm:

• Cảm giác đau nhói, nóng rát hoặc ngứa
• Đau hoặc đỏ mắt
• Nhạy cảm với ánh sáng
• Mí mắt nặng
• Cảm giác có sạn hoặc cộm trong mắt
• Nhìn mờ tạm thời hoặc mỏi mắt
• Có chất nhầy dính
• Khó mang kính áp tròng
• Căng mắt do đọc hoặc sử dụng máy tính
• Có các đợt chảy nước mắt sau đó là khô mắt

5 nguyên nhân phổ biến nhất gây khô mắt là gì?

1. Lão hóa

Thoái hóa mắt trong quá trình lão hóa dẫn đến các tình trạng như khô mắt. Các protein tham gia cấu tạo nên màng nước mắt suy giảm khi chúng ta già đi và lượng nước mắt được tiết ra ngày càng ít.

2. Thay đổi hoóc-môn

Sự thay đổi hoóc-môn diễn ra khi dùng biện pháp tránh thai bằng hoóc-môn, trong khi mang thai và trong thời kỳ mãn kinh. Khô mắt có thể là tác dụng phụ của những thay đổi hoóc-môn này.

3. Bệnh toàn thân bao gồm đái tháo đường và bệnh tự miễn

Bệnh đái tháo đường có thể gây ra thay đổi trong các mô thần kinh. Hoạt động tiết nước mắt bị gián đoạn khi xảy ra tổn thương thần kinh liên quan đến bệnh đái tháo đường khiến mắt bị khô, đặc biệt là khi nồng độ đường huyết của bệnh nhân nằm ngoài mức kiểm soát. Các rối loạn tự miễn, như hội chứng Sjögren, lupus và viêm khớp dạng thấp gây ra viêm có thể dẫn đến khô mắt.

4. Các loại thuốc

Các loại thuốc bao gồm thuốc kháng histamine, thuốc trị nghẹt mũi, thuốc chống trầm cảm, thuốc tránh thai, liệu pháp thay thế hoóc-môn để làm giảm các triệu chứng mãn kinh và thuốc điều trị lo âu, bệnh Parkinson và huyết áp cao có thể gây ra tình trạng khô mắt.

5. Yếu tố môi trường

Việc nhìn lâu vào màn hình dễ khiến ta chớp mắt không đủ. Môi trường nhiều gió, khói hoặc khô đẩy nhanh tốc độ bốc hơi nước mắt. Phẫu thuật tật khúc xạ mắt bằng laser (LASIK) có thể khiến cho tình trạng khô mắt trở nên trầm trọng hơn.

Cách kiểm soát tình trạng khô mắt?

Khô mắt có thể là một tình trạng mạn tính, nhưng bác sĩ có thể chỉ định một số phương pháp điều trị để giữ đôi mắt khỏe mạnh và thoải mái, đồng thời bảo vệ tầm nhìn của bạn. Bạn có thể thực hiện các bước sau để giảm triệu chứng khô mắt:

• Sử dụng những loại thuốc thay thế không gây ra tình trạng khô mắt.
• Bạn có thể lựa chọn các loại thuốc không kê đơn như nước mắt nhân tạo, gel và thuốc mỡ nếu có triệu chứng khô mắt nhẹ.
• Cắt giảm thời gian nhìn vào màn hình và cho mắt nghỉ ngơi thường xuyên. Nhắm mắt trong vài phút, hoặc chớp mắt liên tục trong vài giây. Cách này có thể bổ sung nước mắt cơ bản và để nước mắt lan đều hơn trên mắt.
• Đeo kính râm ôm vừa vặn khuôn mặt và có phần chắn hai bên để ngăn gió và không khí khô.
• Cân nhắc đắp gạc ấm lên mí mắt và tẩy tế bào chết nếu quý vị bị rối loạn chức năng tuyến Meibomian (tắc nghẽn tuyến Meibomian dẫn đến không có đủ dầu trong nước mắt và do đó nước mắt bốc hơi quá nhanh).
• Ngừng hút thuốc và hạn chế hít phải khói thuốc thụ động.
• Bổ sung axit béo omega-3 vào chế độ ăn uống hoặc dùng thêm thực phẩm chức năng. Axit béo omega-3 có trong cá dầu (như các loại cá hồi, cá mòi, cá ngừ, cá trout và cá cơm), và trong hạt lanh.
• Lựa chọn các loại thuốc chống khô mắt bán theo đơn. Cũng có thể cần đến loại thuốc chống viêm như thuốc nhỏ mắt Cyclosporine và Corticosteroid. Trong các trường hợp hiếm gặp hơn, có thể cần phải sử dụng thuốc nhỏ mắt dạng serum.
• Quý vị có thể cân nhắc lựa chọn phẫu thuật. Các nút punctal làm bằng silicon hoặc collagen có thể được đặt vào để chặn một phần hoặc hoàn toàn ống lệ ở góc trong của mắt để giữ cho nước mắt không bị thoát đi. Trong trường hợp nặng, bác sĩ có thể khuyến nghị phẫu thuật đóng ống thoát nước mắt bằng cách đốt nhiệt nút punctal để đóng ống lệ vĩnh viễn.

Khô mắt nặng không được điều trị có thể gây ra biến chứng gì?

Khô mắt có thể dẫn đến kích ứng, cộm, ngứa hoặc nóng rát mắt, cảm giác có vật lạ trong mắt, chảy nước mắt quá nhiều và mờ mắt. Khi không được điều trị, khô mắt tiến triển có thể dẫn đến:

• Viêm kết mạc (đỏ mắt) hay còn gọi là tình trạng viêm ở kết mạc, là lớp niêm mạc bao phủ phần lòng trắng của mắt và bề mặt bên trong của mí mắt
• Tổn thương giác mạc (bề mặt trong suốt). Nếu không được điều trị, khô mắt nặng có thể dẫn đến viêm mắt, trầy xước bề mặt giác mạc, loét giác mạc và giảm thị lực.

Nếu bạn gặp phải bất kỳ triệu chứng nào trong số những triệu chứng này thường xuyên hoặc kéo dài hơn một hoặc hai tuần, bạn nên đặt lịch khám với bác sĩ nhãn khoa. Nếu không được điều trị, khô mắt có thể trở thành một tình trạng mạn tính và tiến triển khiến bạn có nguy cơ bị tổn thương bề mặt trước của mắt, nhiễm trùng mắt và ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày do một số hoạt động nhất định bị hạn chế hoặc tầm nhìn bị mờ.