Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD) - Triệu chứng & Nguyên nhân

GERD là gì?

Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD), còn được gọi là trào ngược axít hoặc ợ nóng, là bệnh tiêu hóa mạn tính. Bệnh xảy ra khi axít trong dạ dày tràn ngược (trào ngược) lên thực quản (ống dẫn thức ăn). Tình trạng trào ngược axít này gây kích ứng và đôi khi có thể làm tổn thương lớp niêm mạc thực quản. Axít dạ dày cũng có thể tiếp xúc với dây thanh hoặc thậm chí tràn ngược vào phổi.

Trong quá trình tiêu hóa bình thường, van cơ giữa dạ dày và thực quản, gọi là cơ thắt thực quản dưới, mở ra để đưa thức ăn vào dạ dày và đóng lại để ngăn thức ăn và dịch axít dạ dày tràn ngược vào thực quản. GERD thường xảy ra khi cơ thắt thực quản dưới bị suy yếu hoặc khiếm khuyết. Tình trạng này khiến cho axít dạ dày tràn ngược vào thực quản.

Thỉnh thoảng bị trào ngược axít là bình thường. Tuy nhiên, nếu tình trạng này xảy ra trên hai lần một tuần trong vài tuần, đó có thể là dấu hiệu của GERD.

Các triệu chứng của GERD là gì?

Triệu chứng thường gặp nhất của GERD là ợ nóng, là cảm giác nóng rát ở ngực lan từ dạ dày đến cổ họng. Các triệu chứng khác có thể xảy ra của GERD bao gồm:

• Ợ hơi
• Chướng bụng đầy hơi
• Khàn tiếng
• Cảm giác vướng nghẹn ở họng
• Vị đắng trong miệng (chứng trào ngược axít)
• Đau hoặc khó chịu ở ngực
• Đau và khó nuốt
• Đau họng kéo dài
• Ho kéo dài

Nguyên nhân gây ra GERD là gì?

Không có nguyên nhân duy nhất nào được xác định là gây ra bệnh trào ngược dạ dày thực quản. GERD thường xảy ra khi van cơ giữa dạ dày và thực quản bị suy yếu hoặc khiếm khuyết. Tình trạng này khiến cho axít dạ dày tràn ngược vào thực quản.

Những yếu tố nào gây nguy cơ GERD?

Các yếu tố sau có thể dẫn đến khởi phát GERD hoặc làm trầm trọng thêm tình trạng trào ngược axít:

• Một số bệnh lý nhất định, như hội chứng Zollinger-Ellison hoặc xơ cứng bì.
• Tăng áp lực vùng bụng do béo phì hoặc mang thai.
• Tăng sản xuất gastrin, loại hoóc-môn có chức năng điều hòa quá trình tiết axít dạ dày.
• Thoát vị khe thực quản, tình trạng xảy ra khi phần trên của dạ dày thoát vị lên lồng ngực thông qua khe hở ở cơ hoành. Tình trạng này làm giảm áp lực trong cơ thắt thực quản.
• Một số loại thuốc, bao gồm thuốc hen suyễn, thuốc chẹn kênh canxi, thuốc kháng histamine, thuốc giảm đau, thuốc an thần và thuốc chống trầm cảm.
• Một số loại thực phẩm và đồ uống, như đồ chiên, đồ cay hoặc giàu chất béo, sô-cô-la, bạc hà, cà phê hoặc đồ uống có cồn.
• Hút thuốc hoặc hít khói thuốc thụ động.

Biến chứng và các bệnh liên quan của GERD là gì?

Đôi khi, GERD có thể dẫn đến các biến chứng sau:

• Sưng dây thanh, hay còn gọi là viêm thanh quản trào ngược
• Hẹp (tắc nghẽn) thực quản gây ra bởi các mô sẹo hình thành do loét tái phát nhiều lần
• Bệnh Barrett thực quản, tình trạng thay đổi ở mô thực quản do GERD kéo dài gây ra, làm tăng nguy cơ ung thư thực quản
• Tổn thương phổi, có thể bao gồm xơ hóa phổi và giãn phế quản
• Loét thực quản, gây ra bởi tình trạng nóng rát do axít dạ dày

Làm thế nào để phòng tránh GERD?

Có thể thực hiện một vài thay đổi trong lối sống và dùng một số loại thuốc không kê đơn để kiểm soát bệnh trào ngược dạ dày thực quản. Những biện pháp này còn có thể giúp ngăn ngừa hoặc giảm nguy cơ bệnh chuyển thành bệnh mạn tính.

Để kiểm soát GERD, bạn nên:

• Tránh ăn quá nhiều
• Tránh ăn trong 2 – 3 giờ trước khi đi ngủ
• Tránh thực phẩm và đồ uống gây kích thích, như đồ chiên, đồ cay hoặc giàu chất béo, sô-cô-la, bạc hà, cà phê hoặc đồ uống có cồn
• Giảm cân nếu bạn thừa cân hoặc béo phì

Bạn cũng có thể cân nhắc dùng các loại thuốc không kê đơn sau:

• Thuốc kháng axít khi bị GERD nhẹ
• Thuốc chẹn thụ thể H2 hoặc chất ức chế bơm proton nhất định khi bị GERD mạn tính hoặc trung bình