Bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI), còn gọi là bơm tinh trùng nhân tạo, là thủ thuật đưa trực tiếp một lượng tinh trùng chất lượng tốt đã cô đặc vào bên trong tử cung của người phụ nữ.
IUI là phương án điều trị hỗ trợ sinh sản đơn giản và tiết kiệm chi phí hơn so với thụ tinh trong ống nghiệm (IVF). Phương án này thường được khuyến cáo cho các cặp đôi trẻ gặp ít vấn đề về khả năng sinh sản hơn.
Tại sao cần bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI)?
Bác sĩ có thể khuyến cáo bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI) nếu bạn và bạn đời gặp phải những vấn đề sau:
Vô sinh do yếu tố liên quan đến cổ tử cung. Môi trường ở cổ tử cung không thuận lợi hoặc có những bất thường có thể khiến tinh trùng không bơi qua được để tiếp cận và thụ tinh với trứng. IUI giúp bắc cầu qua cổ tử cung và cho phép một lượng lớn tinh trùng được đưa trực tiếp vào tử cung.
Vô sinh liên quan đến lạc nội mạc tử cung. Lạc nội mạc tử cung là bệnh lý phụ khoa gây đau đớn, gây ảnh hưởng đến giải phẫu vùng chậu và làm giảm khả năng mang thai. Để nâng cao khả năng mang thai, thuốc rụng trứng có thể được dùng để hỗ trợ rụng trứng trước khi thực hiện IUI.
Vô sinh do yếu tố liên quan đến nam giới mức độ nhẹ (giảm khả năng sinh sản). Vô sinh do yếu tố liên quan đến nam giới có thể bao gồm không đủ tinh trùng trong tinh dịch (số lượng tinh trùng thấp), bất thường về kích thước và hình dạng tinh trùng (hình thái) hoặc khả năng di chuyển của tinh trùng (khả năng di động) kém. IUI giúp tách biệt tinh trùng bình thường, di động tốt ra khỏi tinh trùng chất lượng thấp.
Vô sinh do yếu tố liên quan đến quá trình rụng trứng. Một số phụ nữ bị vô sinh do liên quan đến quá trình rụng trứng như không đủ trứng hoặc không rụng trứng. IUI được dùng kết hợp với thuốc kích thích rụng trứng để làm tăng khả năng thụ tinh.
Dị ứng tinh dịch. Một số phụ nữ bị dị ứng với các protein có trong tinh dịch, một tình trạng hiếm gặp. Trong trường hợp đó, IUI được dùng để loại bỏ các protein này trước khi đưa tinh trùng vào tử cung.
Vô sinh không rõ nguyên nhân. Nếu bạn đã tìm cách thụ thai trong một năm trở lên và bác sĩ không phát hiện vấn đề thấy rõ nào ở bạn hoặc bạn đời thì có nghĩa là bạn bị “vô sinh không rõ nguyên nhân”. IUI thường được thực hiện trong trường hợp này như phương pháp điều trị ban đầu cùng với thuốc kích thích rụng trứng.
Các nguy cơ và biến chứng của bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI) là gì?
IUI là thủ thuật tương đối đơn giản và an toàn, ít nguy cơ gặp phải biến chứng nghiêm trọng. Các nguy cơ bao gồm:
Nhiễm trùng
Mang đa thai - đa thai (sinh đôi, sinh ba hoặc nhiều hơn) có nguy cơ cao hơn so với đơn thai, gồm chuyển dạ sớm và sinh nhẹ cân
Xuất hiện đốm máu (chảy máu âm đạo)
Chuẩn bị cho thủ thuật bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI) như thế nào?
Quy trình thủ thuật IUI bao gồm:
Xác định thời điểm tối ưu. Siêu âm được thực hiện định kỳ để theo dõi quá trình phát triển của nang trứng. Khi nang trứng đạt đến kích thước nhất định, bác sĩ sẽ tư vấn về các bước cần thiết.
Kích thích rụng trứng. Khi nang trứng đạt đến kích thước nhất định, một loại nội tiết tố sẽ được tiêm vào để kích thích rụng trứng. Thời điểm IUI rất quan trọng và thường được thực hiện sau khi tiêm 36 giờ.
Chuẩn bị mẫu tinh dịch. Người bạn đời sẽ phải cung cấp mẫu tinh dịch. Tinh trùng bình thường, hoạt động tốt sẽ được tách ra khỏi tinh trùng chất lượng thấp. Một mẫu nhỏ, cô đặc nhiều tinh trùng khỏe mạnh sẽ làm tăng khả năng mang thai.
Điều gì sẽ xảy ra khi bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI)?
IUI thường là thủ thuật bước đầu để điều trị vô sinh.
Thời gian ước tính
Thủ thuật IUI chỉ kéo dài vài phút và không cần dùng đến thuốc hoặc thuốc giảm đau.
Trong khi thực hiện thủ thuật
Bạn có thể sẽ trải qua các bước sau:
Bạn sẽ được yêu cầu nằm lên bàn khám và đặt chân vào giá đỡ
Mỏ vịt sẽ được đưa vào âm đạo
Lọ chứa mẫu tinh trùng khỏe mạnh sẽ được gắn vào đầu cuối ống mềm dài và mỏng (ống thông)
Ống thông sẽ được đưa vào âm đạo, qua lỗ cổ tử cung vào bên trong tử cung
Mẫu tinh trùng sẽ được đẩy qua ống vào bên trong tử cung
Ống thông sẽ được rút ra, tiếp đó là mỏ vịt
Sau thủ thuật
Bạn sẽ được yêu cầu nằm ngửa một lúc. Sau đó, bạn có thể mặc đồ và tiếp tục các hoạt động thường ngày. Bạn có thể thấy xuất hiện các đốm máu nhạt màu trong một hoặc hai ngày sau thủ thuật.
Bạn sẽ được yêu cầu thử thai sau 2 tuần để xác định thủ thuật có thành công hay không. Phòng khám sẽ hướng dẫn cụ thể cho bạn về việc này.
Tham khảo ý kiến bác sĩ về các bước tiếp theo nếu IUI không thành công. Bạn có thể được yêu cầu thử lại IUI trong 3 – 6 tháng trước khi chuyển sang phương pháp điều trị hỗ trợ sinh sản khác. Bác sĩ sẽ đánh giá lâm sàng và đưa ra khuyến cáo để giúp bạn tối đa hóa khả năng mang thai.
Đừng nản lòng nếu bạn không mang thai sau IUI. IUI mới chỉ là bước đầu tiên trong hành trình tìm cách thụ thai. Bác sĩ thành thạo nhiều phương án điều trị hỗ trợ sinh sản khác nhau và sẽ sẵn sàng hướng dẫn bạn trong suốt hành trình điều trị.
Câu hỏi thường gặp
Đ: Bạn có thể giúp tăng khả năng điều trị IUI thành công bằng cách thực hiện những điều sau:
Tránh căng thẳng và lo âu quá mức
Để tối đa hóa thể tích tinh dịch và số lượng tinh trùng trong quá trình thực hiện IUI, người bạn đời nên tránh xuất tinh trong 3 ngày trước khi thực hiện IUI
Hỏi ý kiến bác sĩ về khả năng tiêm nội tiết tố để giúp kích thích buồng trứng và sản sinh ra trứng có khả năng thụ tinh
Ăn uống lành mạnh và tập thể dục thường xuyên
Đ: Trước và sau khi thực hiện IUI, bạn có thể tiếp tục phần lớn các hoạt động bình thường. Bạn có thể nỗ lực gia tăng khả năng mang thai thành công bằng cách làm theo những điều nên và không nên làm dưới đây:
Điều nên làm:
Bổ sung axit folic trong quá trình điều trị IUI
Ăn uống cân bằng và chăm sóc bản thân
Tập thể dục như bình thường nhưng hãy tập các bài tập nhẹ nhàng và ít tác động như thể dục nhịp điệu nhẹ nhàng, đi bộ và yoga
Quan hệ tình dục đều đặn
Giới hạn bản thân chỉ uống 1 tách cà phê hoặc trà mỗi ngày
Điều không nên làm:
Tập các bài tập cường độ cao hoặc cần gắng sức
Uống đồ uống có cồn
Tắm bồn nước nóng hoặc xông hơi trong khoảng thời gian từ khi thực hiện IUI đến khi thử thai
Đ: Tốt nhất nên đợi ít nhất 14 ngày mới thử thai sau khi thực hiện IUI.
Đ: Quá trình từ khi thụ tinh đến khi làm tổ có thể cần khoảng 6 – 12 ngày, với mức trung bình vào khoảng 9 – 10 ngày.
Đ: Bác sĩ có thể yêu cầu bạn bắt đầu bổ sung progesterone ngay sau khi thực hiện IUI để hỗ trợ niêm mạc tử cung và tạo điều kiện cho quá trình làm tổ, đồng thời hỗ trợ cho thời kỳ đầu mang thai.
Đ: IUI có thể không hiệu quả nếu ống dẫn trứng bị tắc hoặc nếu số lượng tinh trùng thấp hoặc tinh trùng có khả năng di động kém.
Trong các trường hợp đó và nếu bạn và bạn đời đã áp dụng không thành công các loại hình điều trị khác, bác sĩ có thể khuyến cáo IVF. Trong IVF, trứng và tinh trùng được hợp nhất trong môi trường phòng thí nghiệm bên ngoài.
Tỷ lệ thành công của IUI hoặc IVF phụ thuộc vào các yếu tố cá nhân.
Đ: Mặc dù không có giới hạn về số lần có thể thực hiện IUI, khuyến cáo thông thường là thực hiện IUI ít nhất 3 lần trước khi thực hiện IVF.
Đ: Nếu phương pháp điều trị không thành công, bạn sẽ bắt đầu có kinh nguyệt sau khi bơm tinh trùng khoảng 9 - 14 ngày.
Đ: Ngày dự sinh được xác định theo thời điểm rụng trứng, hoặc trong trường hợp này là từ ngày thực hiện IUI. Nếu bạn thực hiện IUI, ngày dự sinh của bạn là 266 ngày (hay 38 tuần) sau đó.
Đ: Quan trọng là bạn đời nam giới phải tránh xuất tinh trong 2 – 5 ngày trước khi thực hiện IUI để số lượng tinh trùng đạt mức cao nhất có thể.
Đ: Niêm mạc tử cung khỏe mạnh đóng vai trò rất quan trọng trong việc thụ thai và hỗ trợ cho thời kỳ đầu mang thai.
Bạn có thể cân nhắc các phương pháp điều trị tự nhiên như:
Châm cứu
Tránh dùng thuốc dị ứng theo mùa hoặc thuốc cảm vì có thể làm giảm lưu lượng máu
Tập các bài tập vừa phải để tăng nhịp tim và tăng cường lưu lượng máu giàu oxy đến tử cung
Mát-xa hỗ trợ sinh sản để tăng cường lưu lượng máu đến tử cung
Giảm lượng tiêu thụ caffeine để đẩy mạnh quá trình tuần hoàn
Đảm bảo mức cân nặng có lợi cho sức khỏe vì chỉ số BMI thấp có thể làm giảm nồng độ estrogen
Bổ sung thực phẩm chức năng phù hợp như vitamin B, E và L-arginine để cải thiện độ dày của tử cung
Đ: Rất khó để dự đoán khả năng thành công của thủ thuật IUI vì mỗi cặp đôi có phản ứng khác nhau với phương pháp điều trị. Các yếu tố có thể ảnh hưởng đến kết quả bao gồm:
Độ tuổi (tỷ lệ IUI thành công có xu hướng giảm ở phụ nữ trên 40 tuổi)
Bệnh nền về khả năng sinh sản
Hiện trạng dùng thuốc hỗ trợ sinh sản
Nhìn chung, IUI có tỷ lệ thành công dao động từ 9% – 15%.
Đ: Bơm tinh trùng vào buồng tử cung là thủ thuật đơn giản và nhìn chung không gây đau. Hầu hết phụ nữ không cảm thấy quá khó chịu. Tuy nhiên, không có gì lạ khi bị đau quặn hoặc ra ít máu trong hoặc sau khi thực hiện thủ thuật.
Bạn nên thông báo cho bác sĩ nếu tình trạng đau do co thắt có mức độ nặng hoặc kèm theo các triệu chứng khác như sốt hoặc tiết dịch âm đạo bất thường.
Đ: Bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI) và thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) là hai phương pháp điều trị hỗ trợ sinh sản thường được dùng để gia tăng khả năng mang thai cho các cặp đôi.
IUI là thủ thuật trong đó tinh trùng di động đã xử lý và cô đặc được đưa trực tiếp vào tử cung của người phụ nữ. Thời điểm thực hiện thủ thuật này được xác định theo thời điểm rụng trứng của người phụ nữ để gia tăng khả năng trứng và tinh trùng tìm được nhau.
IVF là phương pháp điều trị hỗ trợ sinh sản thành công nhất được sử dụng hiện nay để giúp các cặp đôi thụ thai. Quy trình gồm có:
Kích thích buồng trứng sản sinh ra nhiều trứng cùng một lúc
Lấy trứng ra khỏi buồng trứng (thu thập trứng)
Thụ tinh cho trứng trong phòng thí nghiệm
Đặt phôi thai tạo thành vào tử cung (chuyển phôi)
Khả năng mang thai nhờ IVF phụ thuộc vào các yếu tố như:
Độ tuổi của người phụ nữ
Nguyên nhân vô sinh
Chất lượng quy trình phòng thí nghiệm thực hiện IVF
Đ: Thông thường, bệnh nhân sẽ muốn cân nhắc thực hiện IVF sau khi đã thực hiện IUI 2 lần trở lên. Hãy trao đổi vấn đề này với bác sĩ để bác sĩ cân nhắc các yếu tố khác như độ tuổi, tình trạng sức khỏe và lý do vô sinh của bạn.
Đ: Chưa có bằng chứng chứng minh IUI có nguy cơ sảy thai cao hơn so với phụ nữ thụ thai tự nhiên.
Đ: IUI có thể được dùng làm phương án điều trị hỗ trợ sinh sản cho phụ nữ bị lạc nội mạc tử cung.
Đ: Phụ nữ thường bị đau do co thắt trong hoặc sau khi thực hiện IUI. Một số phụ nữ bị đau do co thắt ngay sau khi thực hiện thủ thuật vì ống thông đôi khi có thể gây kích ứng tử cung.
Phụ nữ cũng có thể bị đau do co thắt trong một vài ngày sau khi thực hiện IUI. Tình trạng này có thể là dấu hiệu của quá trình làm tổ hoặc cơ thể đang sẵn sàng bắt đầu kinh nguyệt.
Bạn nên thông báo cho bác sĩ nếu tình trạng đau do co thắt có mức độ nặng hoặc kèm theo các triệu chứng khác như sốt hoặc tiết dịch âm đạo bất thường.
Đ: Mặc dù không phổ biến nhưng việc thụ thai tự nhiên sau khi dùng công nghệ hỗ trợ sinh sản (ART) như IUI và IVF vẫn có thể xảy ra.
Một nghiên cứu cho thấy trong hơn 2.000 cặp đôi dùng ARV, có khoảng 20% đã mang thai tự nhiên sau khi điều trị. Nguyên nhân là do một số cặp đôi tìm đến điều trị hỗ trợ sinh sản bị giảm khả năng sinh sản (cặp đôi có khả năng thụ thai tự nhiên thấp hơn) chứ không phải vô sinh (cặp đôi không thể thụ thai tự nhiên).
Để tối đa hóa khả năng thụ thai tự nhiên, bạn có thể thử:
Quan hệ tình dục thường xuyên (1 – 2 ngày một lần) trong giai đoạn thụ thai
Thay đổi lối sinh hoạt như bỏ hút thuốc và hạn chế đồ uống có cồn
Đ: Người bạn đời phải có mặt vào ngày bơm tinh trùng. Người bạn đời nên ngừng xuất tinh 2 – 5 ngày trước khi lấy mẫu tinh dịch.
Người bạn đời cũng có thể muốn:
Tránh làm nóng (như xông hơi và tắm nước nóng) hoặc làm lạnh cơ thể quá mức
Cố gắng thực hiện lối sống điềm tĩnh và hạn chế hoạt động thể chất
Ngừng quan hệ tình dục trong 2 – 3 ngày nhưng không quá 5 ngày (vì ngừng càng lâu chất lượng tinh trùng càng giảm)
Tránh đồ uống có cồn và thuốc lá
Tại sao bạn nên chọn Bệnh viện Gleneagles?
Được thành lập hơn 60 năm tại Singapore, Bệnh viện Gleneagles cung cấp dịch vụ chăm sóc toàn diện tiêu chuẩn cao trong môi trường thân tình và thoải mái. Bệnh viện tư nhân của chúng tôi được trang bị đầy đủ cơ sở vật chất và công nghệ y tế hiện đại để điều trị nhiều vấn đề sức khỏe khác nhau như các vấn đề về sức khỏe sinh sản và vô sinh.
Hãy để các bác sĩ chuyên khoa sinh sản giàu kinh nghiệm của chúng tôi mang đến dịch vụ chăm sóc phù hợp để hỗ trợ bạn bắt đầu hành trình làm cha mẹ.
Đội ngũ bác sĩ sản phụ khoa của chúng tôi
Đội ngũ bác sĩ sản phụ khoa của chúng tôi áp dụng cách tiếp cận toàn diện và lấy bệnh nhân làm trung tâm để xua tan mọi mối lo ngại về sức khỏe sinh sản. Được đội ngũ y tá và kỹ thuật viên y tế giàu kinh nghiệm hỗ trợ, chúng tôi sẽ tư vấn cho bạn về các phương án điều trị hỗ trợ sinh sản như IUI và chăm sóc bạn trong suốt hành trình làm cha mẹ.
Endometrial cancer is the 3rd most common cancer among women in Singapore. Dr Chia Yin Nin, gynaecologist and gynaecological oncologist at Gleneagles Hospital, answers common questions about the disease.
Uterine prolapse, a common condition among women aged 50 and above, may require surgery. Read on to learn more about diagnosing and treating uterine prolapse.