Sức khỏe gan

Viêm gan là sự sưng lên ở gan. Nguyên nhân có thể là do nhiễm vi-rút, hóa chất, lạm dụng thuốc, một số loại thuốc và rối loạn miễn dịch. Có nhiều dạng viêm gan do vi-rút khác nhau, bao gồm viêm gan A, B và C.

Bệnh viêm gan có những triệu chứng gì?

Một số bệnh nhân viêm gan không có triệu chứng, có nghĩa là họ có thể biểu hiện rất ít hoặc không biểu hiện triệu chứng nào. Tuy nhiên, các triệu chứng chung của viêm gan có thể bao gồm bất kỳ các triệu chứng nào sau đây:

• Đau bụng hoặc khó chịu
• Nước tiểu đậm
• Giảm thèm ăn
• Sốt
• Vàng da (vàng da và mắt)
• Buồn ngủ
• Buồn nôn và chóng mặt
• Phù nề (sưng do tích tụ chất lỏng)
• Đau khớp
• Phân có màu nhạt

Viêm gan có thể dẫn tới:

• Ung thư gan
• Xơ gan (để lại sẹo vĩnh viễn)
• Suy gan

Viêm gan A là gì?

Nhiễm vi-rút viêm gan A có thể gây sưng gan cấp tính.

Viêm gan A lây truyền như thế nào?

Vi-rút viêm gan A lây truyền qua:

• Tiếp xúc với máu, sử dụng ma túy và quan hệ tình dục với người bị nhiễm vi-rút
• Ăn động vật có vỏ từ các nguồn nước bị ô nhiễm nước thải
• Tiếp xúc trực tiếp với thức ăn, đồ uống hoặc đồ vật bị nhiễm phân của người nhiễm bệnh
• Đường lây nhiễm “phân – miệng” khi các hạt phân bị nhiễm bệnh của người và động vật đi vào hệ tiêu hóa của người khác. Sự lây nhiễm này thường gặp ở những khu vực kém vệ sinh và đông đúc

Điều trị viêm gan A bằng cách nào?

Không có phương pháp điều trị viêm gan A đặc hiệu, nhưng có các biện pháp có thể giúp cải thiện bệnh lý:

• Tránh uống rượu bia
• Nghỉ ngơi đầy đủ
• Uống nhiều nước
• Thực hiện vệ sinh cá nhân tốt để tránh lây truyền qua đường phân – miệng
• Uống thuốc theo đơn của bác sĩ nếu triệu chứng xấu đi

Viêm gan B là gì?

Viêm gan B là nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến nhiễm trùng gan. Hầu hết những người bị nhiễm viêm gan B cấp tính đều khỏi bệnh và sẽ miễn dịch với nó. Tuy nhiên, một số người có thể phát triển bệnh viêm gan B trong thời gian dài, dẫn tới những biến chứng nghiêm trọng bao gồm viêm gan mạn tính, xơ gan, suy gan và ung thư gan. Viêm gan B thường gặp ở Singapore và khoảng 4% dân số mắc viêm gan B.

Viêm gan B lây truyền như thế nào?

Viêm gan B có thể lây truyền qua:

• Bà mẹ mang thai bị nhiễm bệnh có thể truyền vi-rút sang trẻ sơ sinh
• Các hoạt động khiến máu bị lây nhiễm thâm nhập vào dòng máu của người khác
• Dùng chung kim tiêm bị lây nhiễm trong số những người sử dụng ma túy
• Quan hệ tình dục không an toàn với người nhiễm bệnhn

Điều trị viêm gan B bằng cách nào?

Điều trị viêm gan B tùy thuộc vào triệu chứng và giai đoạn của bệnh, bao gồm:

• Thuốc kháng vi-rút để ngăn chặn vi-rút nhân bản
• Thuốc làm giảm các triệu chứng

Viêm gan C là gì?

Bệnh viêm gan C là nguyên nhân gây ra bệnh gan mạn tính trên toàn thế giới. Không thể loại bỏ hoàn toàn loại vi-rút này ở hầu hết những người nhiễm bệnh và do đó nó gây tổn thương gan liên tục trong một thời gian dài. Giống như viêm gan B, viêm gan C có thể dẫn tới viêm gan mạn tính, xơ gan, suy gan và ung thư gan.

Viêm gan C lây truyền như thế nào?

Vi-rút viêm gan C chủ yếu tồn tại trong máu và lây truyền khi máu của người nhiễm bệnh xâm nhập vào dòng máu của người dễ bị tổn thương, ví dụ như qua việc sử dụng chung kim tiêm bị nhiễm vi-rút.

Điều trị viêm gan C bằng cách nào?

Điều trị viêm gan C nhắm vào việc làm chậm các biến chứng của bệnh. Bao gồm:

• Thuốc kháng vi-rút để ngăn chặn vi-rút nhân bản
• Tránh uống rượu bia (để làm giảm mức độ tổn thương gan)
• Khám sàng lọc ung thư gan định kỳ đối với những người mang vi-rút viêm gan C, đặc biệt là những người bị xơ gan

Khi cơ thể sản sinh ra quá nhiều chất béo hoặc không thể xử lý chất béo đủ nhanh, lượng chất béo dư thừa bị trữ lại trong các tế bào gan nơi chất béo có thể tích tụ và dẫn tới bệnh gan nhiễm mỡ. Gan thường chứa một lượng chất béo nhất định, nhưng nếu chất béo chiếm tới 5 – 10% trọng lượng gan, thì đây có thể là dấu hiệu của bệnh gan nhiễm mỡ. Bệnh lý này thường không có triệu chứng và có thể điều trị được.

Có 2 loại bệnh gan nhiễm mỡ chính:

• Bệnh gan nhiễm mỡ do rượu
• Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu

Điều trị bệnh gan nhiễm mỡ bằng cách nào?

Không có phương pháp điều trị đặc hiệu cho bệnh gan nhiễm mỡ, nhưng có thể kiểm soát bệnh bằng cách điều trị và thay đổi lối sống như sau:

• Tránh uống rượu bia
• Kiểm soát bệnh tiểu đường
• Giảm cân
• Duy trì chế độ ăn cân bằng và lành mạnh
• Tập thể dục thường xuyên để duy trì sức khỏe
• Hạn chế các loại thực phẩm có hàm lượng carbohydrate cao như bánh mỳ, cơm và khoai tây
• Hạn chế ăn đường và các loại đồ uống có đường

Bệnh gan nhiễm mỡ do rượu là gì?

Uống nhiều rượu có thể gây tổn thương gan và làm gián đoạn khả năng phân hủy chất béo. Điều này có thể dẫn đến bệnh gan nhiễm mỡ do rượu.

Nguyên nhân của bệnh gan nhiễm mỡ do rượu là gì?

• Uống nhiều rượu (lâu dài hoặc trong thời gian ngắn)
• Viêm gan C
• Quá nhiều sắt trong cơ thể
• Béo phì
• Gen di truyền ảnh hưởng đến cách thức phân hủy rượu của gan

Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu là gì?

Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu xảy ra khi có sự tích tụ chất béo trong gan của người uống ít hoặc không uống rượu. Bệnh lý này thường gặp và những người bị ảnh hưởng thường không biểu hiện dấu hiệu hoặc triệu chứng nào. Chất béo có thể gây sưng và để lại sẹo trong gan và có thể dẫn đến các bệnh lý về gan nghiêm trọng hơn.

Nguyên nhân của bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu là gì?

Những người dễ mắc phải bệnh lý này thường có các đặc điểm chung sau:

• Ở độ tuổi trung niên
• Béo phì
• Có mức cholesterol cao
• Bị tiểu đường

Bệnh lý này cũng có thể là do:

• Một số loại ma túy hoặc uống quá nhiều loại thuốc
• Bị viêm gan
• Bệnh gan di truyền
• Giảm cân đột ngột

Mỗi lần bị tổn thương, gan sẽ cố gắng tự khắc phục. Điều này dẫn đến việc hình thành mô sẹo trên gan. Nếu gan bị tổn thương liên tục, mô sẹo sẽ hình thành trong gan, thay thế các tế bào gan khỏe mạnh.

Nguyên nhân của xơ hóa gan là gì?

Xơ hóa gan có thể là do các bệnh và bệnh lý về gan khác nhau. Nguyên nhân chính bao gồm:

• Uống rượu mạn tính
• Viêm gan B và C

Các nguyên nhân khác bao gồm:

• Viêm gan tự miễn, là bệnh gan do hệ miễn dịch của cơ thể gây ra
• Thường xuyên tiếp xúc với chất độc trong môi trường và các loại ma túy
• Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu do chất béo tích tụ trong gan gây ra
• Các ống mật bị tắc nghẽn hoặc định hình kém, làm cho mật tích tụ trong gan
• Bệnh xơ gan mật nguyên phát, một bệnh tự miễn trong đó ống mật bị tổn thương, làm cho mật tích tụ trong gan
• Bệnh sán máng, là một bệnh nhiễm ký sinh trùng thường gặp ở các nước đang phát triển
• Bệnh Wilson do sự tích tụ đồng trong gan gây ra

Điều trị bệnh xơ hóa gan bằng cách nào?

Có thể làm chậm và thậm chí ngăn chặn bệnh xơ hóa gan bằng cách điều trị bệnh đang gây tổn thương cho gan hoặc bằng cách thay đổi lối sống:

• Tránh uống rượu bia
• Điều trị các bệnh truyền nhiễm kịp thời
• Chủng ngừa hoặc điều trị bệnh viêm gan A và B
• Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, cân bằng, ít natri, ít chất béo, ăn nhiều trái cây và rau củ
• Tránh ăn hải sản sống để giảm nguy cơ nhiễm bệnh do thức ăn gây ra
• Thường xuyên tập thể dục và nghỉ ngơi đầy đủ

Xơ hóa gan có thể tiến triển thành xơ gan, để lại sẹo trên gan do tổn thương gan lâu dài. Tổn thương vĩnh viễn – mô sẹo càng nhiều thì gan càng khó thực hiện chức năng.

Xơ gan có thể dẫn tới:

• Hôn mê não do nồng độ độc tố cao trong máu và não
• Huyết áp cao ở gan
• Tăng nguy cơ ung thư gan

Các triệu chứng của bệnh xơ gan là gì?

Khi xảy ra tổn thương nặng ở gan, bệnh nhân có thể gặp phải các triệu chứng sau:

• Phân đen
• Thay đổi tính cách và lú lẫn ở những ca bệnh nặng
• Mệt mỏi và buồn ngủ
• Tích tụ dịch trong dạ dày
• Ngứa da
• Vàng da (vàng da và mắt)
• Giảm cân và chán ăn
• Buồn nôn
• Có các đốm đỏ giống như nhện trên ngực và lưng
• Khó ngủ
• Sưng chân
• Nôn ra máu

Điều trị xơ gan bằng cách nào?

Không thể đảo ngược tổn thương gan do xơ gan. Tuy nhiên, có các lựa chọn điều trị để phòng ngừa hoặc làm chậm sự tổn thương và biến chứng thêm. Phương pháp điều trị phụ thuộc vào nguyên nhân dẫn đến xơ gan:

• Xơ gan do lạm dụng rượu mạn tính được điều trị bằng cách hạn chế sử dụng rượu bia
• Xơ gan do bệnh Wilson có thể được điều trị bằng thuốc loại bỏ sự tích tụ đồng trong gan
• Xơ gan do viêm gan được điều trị bằng thuốc, tùy thuộc vào loại viêm gan
• Những bệnh nhân xơ gan giai đoạn cuối có thể cần phải tiến hành ghép gan

Ung thư gan là sự phát triển bất thường của mô trong gan. Ung thư gan nguyên phát xảy ra khi khối u phát triển từ các tế bào gan. Ung thư gan thứ phát (di căn) xảy ra khi tế bào ung thư chính lây lan từ cơ quan khác trong cơ thể đến gan. Ung thư gan thường gặp ở Châu Á nhiều hơn so với các quốc gia phương Tây.

Gan gồm nhiều loại tế bào khác nhau. Ung thư gan nguyên phát được đặt tên theo các tế bào phát triển ung thư.

• Các tế bào chính trong gan được gọi là tế bào gan. Loại ung thư phát triển từ các tế bào này được gọi là ung thư biểu mô tế bào gan hoặc ung thư gan.
• Các tế bào tạo thành lớp lót của ống (ống dẫn) mật được gọi là tế bào lót ống dẫn mật. Khối u trong các tế bào này được gọi là ung thư đường mật.

Nguyên nhân của ung thư gan là gì?

3 nguyên nhân phổ biến của ung thư gan nguyên phát là:

• Nhiễm viêm gan B mạn tính
• Nhiễm viêm gan C mạn tính
• Bệnh gan do sử dụng quá nhiều rượu bia

Các nguyên nhân khác bao gồm: bệnh lý về gan di truyền, xơ gan (sẹo gan) hoặc chất độc có tên là aflatoxin có trong đậu phộng, lúa mì, đậu nành và ngũ cốc bị mốc.

Điều trị ung thư gan bằng cách nào?

Phương pháp điều trị ung thư gan tùy thuộc vào kích thước khối u và tình trạng lây lan của nó. Phương pháp điều trị bao gồm:

• Hóa trị để tiêu diệt tế bào ung thư. Phương pháp này được thực hiện bằng cách tiêm vào tĩnh mạch hoặc có thể tiêm trực tiếp vào tế bào ung thư trong một quy trình được gọi là nút mạch hóa chất. Một chất gel được tiêm vào đồng thời để ngăn dòng máu đến nuôi tế bào ung thư.
• Xạ trị (tia X năng lượng cao) để tiêu diệt các tế bào ung thư hoặc ngăn chặn chúng lây lan.
• Cắt bỏ gan, cắt bỏ phần bị ảnh hưởng của gan bằng phẫu thuật. Phương pháp này có thể chữa khỏi bệnh ung thư gan giai đoạn đầu nếu phần còn lại của gan khỏe mạnh.
• Cắt bỏ khối u, tiêu diệt tế bào ung thư gan bằng cách dẫn trực tiếp nhiệt độ cao hoặc ethanol đậm đặc vào khối u.
• Ghép gan, à việc cắt bỏ toàn bộ gan và thay thế bằng gan được hiến tặng khỏe mạnh. Chỉ có thể thực hiện phương pháp này khi có gan được hiến tặng, nhưng tỷ lệ  ghép gan hành công có xu hướng rất cao.

Yêu cầu thông tin hoặc đặt lịch hẹn Tìm bác sĩ