Những điều cần biết về vắc-xin

Vắc-xin là gì và chúng hoạt động như thế nào?

Vắc-xin là một dạng thuốc được tạo nên từ một virus hoặc tác nhân gây bệnh. Chúng không trực tiếp gây ra bệnh. Thay vào đó, vắc-xin giúp rèn luyện hệ thống miễn dịch của cơ thể giúp hệ miễn dịch chống lại được bệnh trước khi cơ thể tiếp xúc với mầm bệnh đó bằng cách kích thích phản ứng miễn dịch trong cơ thể. Bằng cách này, hệ miễn dịch sẽ nhận biết được virus thực tế trong lúc nhiễm bệnh và chiến đấu tiêu diệt virus trước khi virus gây ra một triệu chứng nào.

Đáp ứng miễn dịch này đối với vắc-xin có thể gây ra các triệu chứng như mệt mỏi và đau nhức cơ thể, và trong một số trường hợp, sốt nhẹ. Hầu hết thời gian, các triệu chứng này chỉ kéo dài trong một hoặc hai ngày, và phần lớn mọi người tự phục hồi mà không cần dùng bất kỳ điều trị nào. Không cần phải tránh hoạt động như tắm rửa hoặc tập thể dục sau khi tiêm vắc-xin.

Phát triển miễn dịch tự nhiên chẳng phải tốt hơn tiêm vắc-xin sao?

Phòng ngừa bệnh bằng vắc-xin sẽ tốt hơn việc phát triển miễn dịch tự nhiên bằng việc mắc bệnh thực tế. Một số bệnh có thể gây ra tổn thương không hồi phục cho các cơ quan trong cơ thể và thậm chí dẫn đến tử vong. Ví dụ, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ước tính rằng cúm giết 300,000 - 600,000 người toàn cầu mỗi năm. Các quần thể đặc thù, như trẻ em, người cao tuổi, và người mắc bệnh mãn tính cũng sẽ thấy khó khăn hơn trong việc chiến đấu với cúm. Hơn nữa, mắc cúm có thể dẫn đến sốt cao, đau nhức, và các triệu chứng hô hấp suy nhược trong vòng 1 - 2 tuần.

Vắc-xin có an toàn không?

Vắc-xin nhìn chung là an toàn. Đã từng có những quan ngại rằng vắc-xin gây tật tự kỷ. Tuy nhiên, các nghiên cứu đã chứng minh rằng vắc-xin không gây tật tự kỷ. Tật tự kỷ là một khiếm khuyết phát triển gây ra bởi các yếu tố sinh học và di truyền.

Trong thời kỳ mang thai, vắc-xin chứa virus bị bất hoạt (tiêu diệt), ví dụ như vắc xin cúm và vắc xin ho gà, nhìn chung là an toàn và được khuyên dùng cho phụ nữ mang thai. Các vắc-xin sử dụng virus sống, ví dụ như vắc xin thủy đậu và Sởi, Quai bị và Rubella (MMR) cần được tránh.

Vắc-xin có thể đóng góp cho miễn dịch cộng đồng không?

Có. Miễn dịch cộng đồng xảy ra khi đủ nhiều người phát triển miễn dịch đối với một bệnh cụ thể khiến virus không thể lây nhiễm hay dễ dàng lan truyền bên trong cộng đồng, ngăn ngừa dịch bệnh. Tiêm phòng vắc-xin giúp hình thành miễn dịch cộng đồng. Nếu đủ nhiều người trong cộng đồng được tiêm vắc-xin đối với một bệnh cụ thể, những người chưa phát triển miễn dịch đối với bệnh cũng được bảo vệ.

Vắc-xin có thể ngăn ngừa ung thư không?

Có, vắc-xin cũng có thể ngăn ngừa ung thư. Virus HPV (Human Papilloma Virus) là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra bệnh ung thư cổ tử cung trên thế giới. Tiêm vắc-xin này ngăn ngừa bệnh ung thư cổ tử cung gây ra bởi nhiễm HPV. Tương tự như vậy, virus Viêm gan B là một trong những nguyên nhân gây ra bệnh ung thư gan. Tiêm vắc-xin Viêm gan B cũng hỗ trợ ngăn ngừa ung thư gan.

Trong thời gian đại dịch COVID-19 hiện nay, tôi nên tiêm loại vắc-xin nào?

Trong khi vắc-xin COVID-19 hiện tại vẫn còn đang được phát triển, bạn nên tiêm vắc-xin cúm hàng năm. Mặc dù vắc-xin cúm không giúp hình thành miễn dịch chống lại virus COVID-19, cả hai virus COVID-19 và virus cúm đều gây ra các triệu chứng tương tự như sốt và ho. Nếu được tiêm vắc-xin cúm, bạn sẽ nhận được chẩn đoán chuẩn xác hơn nếu bạn hiển thị các triệu chứng COVID-19.

Tại sao tôi cần phải tiêm vắc-xin cúm hàng năm?

Bạn nên tiêm vắc-xin cúm mỗi năm bởi các chủng cúm được vắc-xin bảo vệ thường được thay đổi mỗi 6-12 tháng, phụ thuộc vào các virus cúm phổ biến nhất trong mùa hoặc năm đó.

Trẻ em trên 6 tháng tuổi cũng có thể tiêm vắc-xin cúm mỗi năm, theo khuyến nghị của Cơ quan Xúc tiến Y tế Singapore.

Trẻ em và trẻ sơ sinh có nên tiêm vắc-xin không?

Có, được khuyến cáo cho trẻ em và trẻ sơ sinh nên tiêm vắc-xin chống lại các bệnh có thể phòng ngừa bằng vắc-xin vốn có thể dẫn đến khuyết tật hoặc thậm chí là tử vong. Tiêm chủng chống lại các bệnh Bạch hầu và Sởi cũng là bắt buộc bởi luật tại Singapore. Bộ Y tế có lịch trình tiêm chủng khuyến nghị cho các trẻ em mà các bậc phụ huynh có thể tham khảo bao gồm các vắc-xin trẻ em nên tiêm chủng từ sơ sinh đến 11 tuổi.

Bạn có biết?

Từ ngày 01/11/2020, trẻ em Singapore hợp lệ dưới 18 tuổi sẽ không cần phải trả phí tiêm chủng cho các bệnh như viêm phổi, cúm, và thủy đậu, như một phần của việc tăng cường trợ cấp cho các vắc-xin được đề nghị toàn quốc.

Người Singapore trưởng thành cũng sẽ có lợi từ trợ cấp cao hơn, từ khoảng $35 đến $125 cho các vắc-xin được đề nghị toàn quốc nằm trong danh sách vắc-xin trợ cấp cho tiêm chủng tại các phòng khám bác sĩ đa khoa CHAS và phòng khám đa khoa.

Để tìm hiểu thêm về những vắc-xin bạn nên tiêm và các chính sách trợ cấp hiện có, hãy trao đổi với bác sĩ Parkway Shenton của bạn.