Bệnh viêm ruột (Bệnh Crohn) (IBD) - Triệu chứng & Nguyên nhân

Bệnh viêm ruột (Bệnh Crohn) (IBD) là gì?

Bệnh Crohn là một dạng bệnh viêm ruột (IBD), với đặc trưng là tình trạng viêm đường tiêu hóa, dẫn đến các triệu chứng đau bụng, tiêu chảy nặng, mệt mỏi, sụt cân và suy dinh dưỡng. Tình trạng viêm do bệnh Crohn gây ra có thể ảnh hưởng đến các phần khác nhau của đường tiêu hóa và thường ăn vào các lớp sâu của ruột, không chỉ gây đau đớn mà còn khiến cho người bệnh suy sụp cả về thể chất lẫn tinh thần, đôi khi có thể dẫn đến các biến chứng đe dọa tính mạng.

Triệu chứng của bệnh viêm ruột là gì?

Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh Crohn rất khác nhau tùy thuộc vào từng người và từng bộ phận của đường tiêu hóa nơi bệnh hình thành và tiến triển.

Nếu bệnh ảnh hưởng đường tiêu hóa dưới, hoặc đại tràng (ruột già), các dấu hiệu và triệu chứng thường gặp bao gồm:

• Đau bụng và chuột rút ở bụng
• Có máu trong phân
• Tiêu chảy
• Không thể nhịn đại tiện
• Cảm giác đại tiện không hết phân
• Chán ăn và sụt cân
• Táo bón, có thể dẫn đến tắc ruột

Nếu bệnh ảnh hưởng đến đường tiêu hóa trên hoặc ruột non, người bệnh có thể gặp phải các triệu chứng này, nhưng thường sẽ ít hơn và nhẹ hơn.

Trong nhiều trường hợp khi bệnh ảnh hưởng đến ruột non, người bệnh hoàn toàn không cảm nhận được triệu chứng. Khi người bệnh cảm nhận được rõ rệt thì thường các triệu chứng đã trở nên nghiêm trọng, ví dụ như:

• Tắc nghẽn đường ruột
• Nhiễm trùng hoặc áp xe
• Đau hoặc sốt không dứt
• Lỗ rò trong ruột

Bệnh cũng có thể gây ra các triệu chứng ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể, bao gồm:

• Mệt mỏi
• Lở miệng
• Đổ mồ hôi vào ban đêm
• Chu kỳ kinh nguyệt bất thường

Nguyên nhân gây bệnh viêm ruột là gì?

Nguyên nhân gây bệnh viêm ruột

Cho đến nay, nguyên nhân chính xác gây ra bệnh Crohn vẫn chưa được xác định rõ ràng. Trước đây, giới chuyên môn nghi ngờ rằng chế độ ăn và tình trạng căng thẳng kéo dài là nguyên nhân gây ra tình trạng này, nhưng ngày nay các bác sĩ nhận thấy rằng những yếu tố này chỉ làm cho tình trạng bệnh nặng thêm mà không phải là nguyên nhân gây bệnh. Các bác sĩ cũng phát hiện yếu tố di truyền và hệ thống miễn dịch đóng vai trò nhất định trong quá trình hình thành bệnh Crohn.

• Hệ miễn dịch: Vi-rút hoặc vi khuẩn có thể là yếu tố khởi phát bệnh, tuy nhiên cho đến nay, các nhà khoa học vẫn chưa xác định được đó là loại vi-rút, vi khuẩn nào. Bệnh hình thành khi hệ miễn dịch của người bệnh cố gắng chống lại vi sinh vật xâm nhập cơ thể, và xảy ra một đáp ứng miễn dịch bất thường, khiến hệ thống miễn dịch nhầm tưởng và tấn công không chỉ các vi sinh vật xâm nhập mà cả các tế bào trong đường tiêu hóa.
• Yếu tố di truyền: Bệnh Crohn thường gặp hơn ở những người có thành viên trong gia đình mắc bệnh với khoảng 10 – 20% trong số những người mắc bệnh Crohn có ít nhất một thành viên trong gia đình mặc bệnh này. Vì vậy gen có thể đóng một vai trò nhất định trong sự hình thành bệnh.

Yếu tố nguy cơ gây bệnh viêm ruột

Ngoài các yếu tố nêu trên, một số yếu tố khác làm tăng nguy cơ mắc bệnh Crohn có thể kể đến là:

• Hút thuốc lá: đây là yếu tố nguy cơ quan trọng nhất. Hút thuốc cũng khiến cho tình trạng bệnh nặng hơn và làm tăng nguy cơ phải phẫu thuật.
• Sử dụng viên uống tránh thai: phụ nữ dùng viên uống tránh thai có nguy cơ mắc bệnh Crohn cao hơn 50% so với những người không dùng.

Các biện pháp phòng ngừa

Không có cách nào có thể giúp phòng ngừa bệnh Crohn ngoài việc giảm thiểu các yếu tố nguy cơ nói trên, cụ thể là không hút thuốc lá và sử dụng biện pháp tránh thai khác ngoài viên uống tránh thai.